Thracië…dat speciale gebied, dat driehoekige gebied in zuid-oost Europa, waar zowel het zuiden van Bulgarije, het noord-westen van Turkije als de noordelijke top van Griekenland deel van uitmaken en waar zowel bijzondere bergkammen als heerlijke watervallen de toon zetten. Een van die bergketens heet Rodopi en dat is dus waar dit viertal, dat al ruim een kwart eeuw muziek maakt, zijn naam vandaan haalt. In dat gebergte ligt een dorpje, Komotini, dat zo’n beetje als de hoofdstad van de regio aanzien wordt, en dat tevens de geboorteplaats is van wijlen Sol Hasan, klarinettist bij de genade Gods en mede-oprichter van het Rodopi Ensemble. Helemaal typisch aan de klank van de Thracische muziek is dat ze een gemeenschappelijke taal vindt tussen muzikanten van drie verschillende culturen, zodat die drie volkeren op muzikaal vlak kunnen samenkomen.

Op deze CD levert het quintet een soort kennismaking met die bijzondere muziek, aan de hand van elf liederen en dansen, die vandaag nog altijd heel populair zijn in de regio en die ook vaak bij de grote gelegenheden van stal gehaald worden. Opener “Synkathistos” is er zo eentje, een instrumentaal dansnummer, dat gespeeld wordt voor zowel bruid als bruidegom, wanneer die zich van hun huis naar de kerk begeven voor hun huwelijk. “Tzatzikis” is dan weer een eerbetoon aan de gelijknamige volksheld, en een volksdans, die bij zowat elke gelegenheid gedanst wordt en die zowel een Turkse als een Griekse versie kent. Typisch voor Thracië is “Margoudi”, een melodie waarop gedanst wordt met beide handen vol scherven: de tekst van het lied handelt over een jonge vrouw die, ondanks de tegenkanting van haar ouders, toch aan haar liefde vasthoudt en op die manier haar sterkte en vrijheid uitdrukt, twee dingen waar in Thracië bijzonder veel waardering aan gegeven wordt.

Ook de bijzonder populaire “Baidouska” dans wordt op de plaat ingespeeld: een echte klassieker onder muzikanten én onder dansers, die kringgewijs van richting veranderen, op aangeven van hun simultaan wijzende handen. Die dansen zijn voor onze Westerse oren niet meteen de meest eenvoudige, vanwege hun complexe ritmes die bijzondere aanleg van de dansers vereisen. Of het nu 5/8, 7/8, 9/4 of 9/8 is, wij hier zijn aan niet veel meer gewend dan 2/4 of 4/4 maats dansen en ik zie het de meesten onder ons dus niet meteen meedoen, maar het klinkt allemaal wel geweldig.

Voor zover ik het kan inschatten, brengt het quintet een meer dan acceptabel overzicht van een heel bijzondere muziek uit een heel apart deel van Europa en dat verdient dus alle lof, temeer odat de vijf heren meer dan een beetje virtuoos omgaan met hun viool, klarinet, qanun, luit of darbouka. Dit is, met andere woorden, een heel fijne kennismaking met muziek uit een deel van Europa dat niet eens zo ver bij ons vandaan ligt, maar dat, ondanks de openstelling van allerhande grenzen toch behoorlijk gesloten blijft. Wellicht niet meteen voor beginners bestemd, maar wel heel fraai uitgevoerd!

(Dani Heyvaert)